Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Γεώργιος

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

  Θεολόγου –Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Όταν καταπιάνεσαι να γράψεις για τον «γενναότατον Χριστού στρατιώτην και αθλητήν παναληθή του Σωτήρος»[1], Γεώργιον τον Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρον, κινείσαι μεταξύ του μεθορίου της υπερβολής και της ασημότητας. Υπερβολής διότι το σέμνωμα του Αγίου υπερ-βάλλει κάθε κόπον, φόβον, ενδοιασμό προς δόξαν Θεού, ασημότητα γιατί αναγνωρίζοντας ως αδαής το εγχείρημα, προ-γνωρίζεις όσα ημέτερα απέριττα και φτωχά θα καταθέσεις για να τιμήσεις τον Άγιο.

Ο Γεώργιος γεννήθηκε μεταξύ των ετών 275-285μ.Χ., πιθανότατα στην περιοχή της Αρμενίας. Οι γονείς του, ο Έλληνας Συγκλητικός Γερόντιος, ιδιαίτερα επιφανής και ένδοξος στρατηλάτης και η μητέρα του Πολυχρονία, χριστιανή με καταγωγή την Λύδδα της Παλαιστίνης. Σε νεαρή ηλικία ο Γεώργιος ορφάνεψε από τον πατέρα του και αναγκάσθηκε να μετοικήσει μετά της μητρός του στη Λύδδα. Σοβαρός, αρρενωπός και ανδροπρεπής, ο Γεώργιος γρήγορα θα καταταχθεί εις την ένδοξη χορεία του Ρωμαϊκού στρατού και θα εξελιχθεί ταχύτατα, φθάνοντας δε έως το αξίωμα και τον τίτλο του ¨Τριβούνου¨, του Δούκα και του Κόμητος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορικής φρουράς[3].

Ο αρνησίχριστος όμως Διοκλητιανός σύντομα ταράχθηκε από την εκφρασμένη βιωματική ομολογία του Γεωργίου, ότι ήταν χριστιανός και επιθυμούσε ακόμη και την ζωή του να δώσει για τον Κύριο Ιησού Χριστό. Έτσι, αρχικά με δόλιους και κολακευτικούς τρόπους επιχείρησε να δελεάσει τον αθλητήν του Χριστού, γρήγορα όμως, μπροστά στη σταθερή και ακλόνητη πίστη του Γεωργίου, έχασε την υπομονή του, εξαγριώθηκε, διέταξε να φυλακίσουν και να βασανίσουν οικτρά και βάναυσα τον Άγιο, προκειμένου να αποσπάσουν εξ αυτού την – φεύ – αποκήρυξη της πίστεώς του και να τον μυήσουν ολοκληρωτικά εις τα βάθη και μισερά της ειδωλολατρικής ομολογίας.

Δε χωρούν σκέψεις, δε δύναται ανθρώπινη λογοτεχνική γραφίδα να παραθέσει τη σειρά των κακουχιών και βασανιστηρίων στα οποία υπέβαλαν οι ρωμαίοι στρατιώτες τον Γεώργιο. Μεταλλικές ράβδοι, τροχισμένες λόγχες που καταξέσκιζαν τις σάρκες του, πυρακτωμένα δοχεία και πυρωμένα μεταλλικά υποδήματα, εξευτελισμοί, γρονθοκοπήματα, διασυρμοί, λοιδορίες.  Και ο Άγιος σταθερός στην αγάπη του Νυμφίου του Χριστού, να υπομένει καρτερικά και να νουθετεί στη φυλακή, να ποδηγετεί στον Χριστό νέες ψυχές , να συνδράμει στην καλλιέργεια και επάνδρωση του Σώματος του Χριστού στον κόσμο: «Ως γενναίον εν Μάρτυσι, αθλοφόρε Γεώργιε, συνελθόντες σήμερον ευφημούμεν σε, ότι τον δρόμον τετέλεκας, την πίστιν τετήρηκας»[4].

Ο Άγιος στρατιώτης του Χριστού μαρτύρησε με αποκεφαλισμό την Παρασκευή 23^ην Απριλίου του έτους 307μ.Χ. Η δε μητέρα του, αγία Πολυχρονία, αξιώθηκε και αυτή του ιερού μαρτυρίου την επόμενη, την 24^ην και από κοινού, ευσεβείς χριστιανοί ενταφίασαν τα ιερά λείψανα μητέρας και υϊού για να ευφραίνονται αιωνίως εις τον ουράνιον και Μυστικόν Αμπελώνα του Κυρίου Ιησού Χριστού. Η Ιερά Παράδοση της Αγίας μας Εκκλησίας, θέλει το πολυσέβαστο λείψανο του Αγίου να το παρέλαβε ο πιστός ακόλουθός του Πασικράτης, και αφού το μετέφερε στη Λύδδα της Παλαιστίνης, από εκεί να ταξίδεψε, ¨προνοία¨ των Σταυροφόρων, στη Δύση.

Γύρω από το μαρτυρικό τέλος του Αγίου, συγκροτήθηκε ένας χαρμόσυνος εορτολογικός κύκλος αγίων μαρτύρων που σχετίζονται άμεσα με την επιρροή του Γεωργίου προς αυτούς, πολλοί εκ των οποίων μετεστράφησαν και μαρτύρησαν ένεκα της αγίας υπομονής και βιωτής του αγίου κατά τη διάρκεια των φρικτών βασανιστηρίων του[5].

Η λαογραφία, αναφορικά με τη ζωή του Αγίου προσέλαβε έως σήμερα ουκ ολίγα στοιχεία και παραδόσεις που αναβιώνουν καθ΄ εκάστην της παραμονής και κυριώνυμης ημέρας του μαρτυρίου του αγίου σε όλη την Ελληνική επικράτεια, που πάντοτε, αν η 23^η Απριλίου συμπέσει εορτολογικά πριν το Πάσχα, πάντοτε μεταφέρεται τη Δευτέρα της Διακαινησίμου, τη δεύτερη δηλαδή ημέρα του Πάσχα. Αξίζει να τονίσουμε ότι ο Άγιος Γεώργιος , ένεκα της αγάπης του κόσμου προς το πρόσωπό του , είναι άγιος ουχί μόνο των Ορθοδόξων , αλλά και των Αγγλικανών, των Αρμενίων, των Λουθηρανών.

«Ω Γεώργιε Μάκαρ, δυσχερείας του βίου, κλυδωνιζόμενον, μηδόλως με παρίδης, αλλ΄ οίκτειρον ευχαίς σου, και διάσωσον ψάλλοντα, ο των Πατέρων ημών Θεός ευλογητός ει»[6].

1.Κανών Παρακλητικός εις τον Άγιον Γεώργιον, στο ¨Θησαυρός Αγίων¨, εκδ. Ρηγόπουλου, Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 145.

2.Αυτόθι, σελ. 147.

3.Γενικά για τον Άγιο Γεώργιο(βίος και πολιτεία),βλ. σχ., Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής, τόμος δεύτερος, Αθήνησι 1868, σελ. 104-106, Γαλανού Μιχαήλ, Οι βίοι των Αγίων, τόμος 2, Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1999, σελ. 83-93, Celder N., Άγιος Γεώργιος εγκωμιαζόμενος, Οι αγιολογικές αντιλήψεις στα εκδεδομένα ελληνικά εγκώμια προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου, Αρμός, Αθήνα 2008, Λέκκα Ευαγγέλου, Άγιος Γεώργιος, ο ένδοξος μεγαλομάρτυς και τροπαιοφόρος, Βίος και παρακλητικός κανών, Αθήνα 2007, Μαυρομάτη Β. Γεωργίου, Ο Άγιος μεγαλομάρτυς Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, Τέρτιος, 2002, Μηλίτσης Γεώργιος, Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, Αθήνα 2004.

4.Στιχηρά προσόμοια του Μεγάλου Εσπερινού του Αγίου Γεωργίου.

5.Βλ., Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής, σελ. 100-104 και 105-108.

6.Κανών Παρακλητικός εις τον Άγιον Γεώργιον, στο ¨Θησαυρός Αγίων¨, σελ. 150.