Πότε και πως να Κοινωνείς;
2014-12-13 16:56
Φλέγον και περισπούδαστο θέμα! Δεν θα ήταν υπερβολή να καταθέσω ότι αποτελεί το αγαπημένο μου θέμα όποτε καταπιάνομαι με τα θεολογικά. Πρωτίστως, ας τονίσουμε τον εκκλησιολογικό χαρακτήρα της θείας Ευχαριστίας[1].
Μέσω της ευχαριστιακής σύναξης εκφράζεται η ενότητα των μελών της Εκκλησίας ως Σώμα Χριστού και δη, μέσω της Μεταλήψεως υπό των πιστών του Παναγίου Σώματος και Αίματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Οι Πατέρες της Εκκλησίας προτρέπουν τους πιστούς να κοινωνούν τακτικότατα και ουχί περιοδικά και απροσδιόριστα[2]. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κύριός μας, με το ευαγγελικό «Λάβετε, φάγετε[Ιωάν. Στ΄ 53] και με την παραγγελία Του «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν»[Λουκ. κβ΄ 20], μάς προτρέπει με προσταχικό και ουχί απλώς συμβουλευτικό τρόπο, να κοινωνούμε τακτικότατα και ακατάπαυστα! Ταυτόχρονα όμως, δέον και αναγκαίον εστίν, να δείξουμε την πρέπουσα τιμή και προσοχή κατά την προσέλευση στο Άγιο Ποτήριο. Ασφαλώς, όσο και αν προετοιμαστούμε, προσεγγίζουμε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας κατά χάριν και καταχρηστικά και ουχί κατ΄ αξίαν ημετέραν και αρετήν. Δεν θα πρέπει όμως η αναξιότητα, η ελλειματικότητα και ακολούθως, η αναβλητικότητα η δική μας να αποτελεί τροχοπέδη απομάκρυνσης συνεχούς και ενδελεχούς προετοιμασίας, τόσο πνευματικής όσο και σωματικής[3]. Προσεγγίζουμε το Άγιο Ποτήριο ¨ανάξιοι όντες¨, πλην όμως ¨άνθραξ γαρ εστί τους αναξίους φλέγων¨. Προετοιμαζόμεθα επισταμένως και επισκοπικώς, ουχί φευγαλέως και παροδικώς! Εισέτι, ως προς την προετοιμασία γενικότερα και την συχνότητα συμμετοχής στη θεία Ευχαριστία, καθένας πιστός κάμνει υπακοή μόνο στον γέροντα-πνευματικό του και ουδενός άλλου, επιφωνασκούσης σαφώς και αυτής της φωνής της συνειδήσεώς του. Όλοι στην Κοινή Τράπεζα της Κυριακής λοιπόν, πρωτίστως όμως, όλοι στο ιερό εξομολογητήριο και στην αναλαβή της σκυτάλης ενάρξεως του πνευματικού αγώνος. Σχετικά με όσες λεπτομέρειες περί του ως άνω θέματος, θα επανέλθωμεν!
Παραπομπές:
1.Πρβλ., Αθανάσιεφ Ν., Συνερχομένων υμών εν Εκκλησία, έν Λαός του Θεού (Δοκίμια Ευχαριστιακής Θεολογίας, μετάφραση πρ. Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου), εκδ. Σπορά, σελ. 51-100, Ιωάννου Ζηζιούλα, Η ενότης της Εκκλησίας εν τη θεία Ευχαριστία και τω επισκόπω κατά τους τρεις πρώτους αιώνας, εν Αθήναις 1965.
2.Βλ. σχ., Αποστολικούς κανόνες και λοιπούς Οικουμενικών Συνόδων που επιφυλάσσουν επιτίμια και καθαίρεση [για κληρικούς] ή αφορισμό [για λαϊκούς] που εκκλησιάζονται και δεν κοινωνούν: Αποστολικοί Κανόνες Η΄ και Θ΄, Κανών Β΄ της εν Αντιοχεία Συνόδου, Κανών ΞΣΤ΄ της ΣΤ΄ Οικ. Συνόδου. Οι Άγιοι Πατέρες δε, μάς προτρέπουν για καθημερινή , ει δυνατόν, συμμετοχή και θεία Μετάληψη: «Ότι πρέπει να ζώμεν τοιαύτην ζωήν, ώστε να είμεθα εις θέσιν να κοινωνώμεν καθημερινώς», Αγίου Αμβροσίου, Migne 19, σελ. 678, Φειδά Βλασίου, Εκκλησιαστική Ιστορία Ι, Αθήνα 2002, σελ. 168, Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις τους τα πρώτα Πάσχα νηστεύοντας, Λόγος τρίτος, δ΄, PG 48, 867, Μεγάλου Βασιλείου, Επιστολή στγ΄, Προς Καισαρίαν πατρικίαν, περί κοινωνίας, PG 32, 484 και PG 31, 484, Festugiere, Historia Monachorum in Aegypto, στο “Subsidia Hagiographica 34”, Bruxelles 1961, σελ. 68.
Μέσω της ευχαριστιακής σύναξης εκφράζεται η ενότητα των μελών της Εκκλησίας ως Σώμα Χριστού και δη, μέσω της Μεταλήψεως υπό των πιστών του Παναγίου Σώματος και Αίματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Οι Πατέρες της Εκκλησίας προτρέπουν τους πιστούς να κοινωνούν τακτικότατα και ουχί περιοδικά και απροσδιόριστα[2]. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κύριός μας, με το ευαγγελικό «Λάβετε, φάγετε[Ιωάν. Στ΄ 53] και με την παραγγελία Του «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν»[Λουκ. κβ΄ 20], μάς προτρέπει με προσταχικό και ουχί απλώς συμβουλευτικό τρόπο, να κοινωνούμε τακτικότατα και ακατάπαυστα! Ταυτόχρονα όμως, δέον και αναγκαίον εστίν, να δείξουμε την πρέπουσα τιμή και προσοχή κατά την προσέλευση στο Άγιο Ποτήριο. Ασφαλώς, όσο και αν προετοιμαστούμε, προσεγγίζουμε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας κατά χάριν και καταχρηστικά και ουχί κατ΄ αξίαν ημετέραν και αρετήν. Δεν θα πρέπει όμως η αναξιότητα, η ελλειματικότητα και ακολούθως, η αναβλητικότητα η δική μας να αποτελεί τροχοπέδη απομάκρυνσης συνεχούς και ενδελεχούς προετοιμασίας, τόσο πνευματικής όσο και σωματικής[3]. Προσεγγίζουμε το Άγιο Ποτήριο ¨ανάξιοι όντες¨, πλην όμως ¨άνθραξ γαρ εστί τους αναξίους φλέγων¨. Προετοιμαζόμεθα επισταμένως και επισκοπικώς, ουχί φευγαλέως και παροδικώς! Εισέτι, ως προς την προετοιμασία γενικότερα και την συχνότητα συμμετοχής στη θεία Ευχαριστία, καθένας πιστός κάμνει υπακοή μόνο στον γέροντα-πνευματικό του και ουδενός άλλου, επιφωνασκούσης σαφώς και αυτής της φωνής της συνειδήσεώς του. Όλοι στην Κοινή Τράπεζα της Κυριακής λοιπόν, πρωτίστως όμως, όλοι στο ιερό εξομολογητήριο και στην αναλαβή της σκυτάλης ενάρξεως του πνευματικού αγώνος. Σχετικά με όσες λεπτομέρειες περί του ως άνω θέματος, θα επανέλθωμεν!
Παραπομπές:
1.Πρβλ., Αθανάσιεφ Ν., Συνερχομένων υμών εν Εκκλησία, έν Λαός του Θεού (Δοκίμια Ευχαριστιακής Θεολογίας, μετάφραση πρ. Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου), εκδ. Σπορά, σελ. 51-100, Ιωάννου Ζηζιούλα, Η ενότης της Εκκλησίας εν τη θεία Ευχαριστία και τω επισκόπω κατά τους τρεις πρώτους αιώνας, εν Αθήναις 1965.
2.Βλ. σχ., Αποστολικούς κανόνες και λοιπούς Οικουμενικών Συνόδων που επιφυλάσσουν επιτίμια και καθαίρεση [για κληρικούς] ή αφορισμό [για λαϊκούς] που εκκλησιάζονται και δεν κοινωνούν: Αποστολικοί Κανόνες Η΄ και Θ΄, Κανών Β΄ της εν Αντιοχεία Συνόδου, Κανών ΞΣΤ΄ της ΣΤ΄ Οικ. Συνόδου. Οι Άγιοι Πατέρες δε, μάς προτρέπουν για καθημερινή , ει δυνατόν, συμμετοχή και θεία Μετάληψη: «Ότι πρέπει να ζώμεν τοιαύτην ζωήν, ώστε να είμεθα εις θέσιν να κοινωνώμεν καθημερινώς», Αγίου Αμβροσίου, Migne 19, σελ. 678, Φειδά Βλασίου, Εκκλησιαστική Ιστορία Ι, Αθήνα 2002, σελ. 168, Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις τους τα πρώτα Πάσχα νηστεύοντας, Λόγος τρίτος, δ΄, PG 48, 867, Μεγάλου Βασιλείου, Επιστολή στγ΄, Προς Καισαρίαν πατρικίαν, περί κοινωνίας, PG 32, 484 και PG 31, 484, Festugiere, Historia Monachorum in Aegypto, στο “Subsidia Hagiographica 34”, Bruxelles 1961, σελ. 68.
3.Βλ. σχ., Παπαχαραλάμπους Ξενοφώντος, Όροι και προϋποθέσεις δια την συμμετοχήν εις την Θείαν Ευχαριστίαν, εξ επόψεως Ορθοδόξου, Αθήναι 2005, Παναγόπουλου Δημητρίου, Το Αντίδοτον του θανάτου, εκδ. Νεκτάριος Παναγόπουλος, Αθήναι 1957, Σκρέττα Νικοδήμου(Αρχιμ.), Η Θεία Ευχαριστία και τα προνόμια της Κυριακής κατά τη διδασκαλία των Κολλυβάδων (διατριβή επί διδακτορία), Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2008, Λυκούδη Δ., Ιδού βαδίζω προς θείαν Κοινωνίαν, στο συλλογικό ¨Βίος Αβίωτος¨, Αθήνα 2014, σελ. 199-202.
Δημητρίου Π. Λυκούδη